Het Lucifer Effect
Philip Zimbardo
Hoe gewone mensen zich laten verleiden tot het kwaad
Het Lucifer Effect gaat over het beruchte gevangenisexperiment van Philip Zimbardo, waaruit blijkt dat mensen als u en ik onder bepaalde omstandigheden tot gruwelijke dingen in staat zijn. In een nagebootste gevangenis kregen ‘normale' studenten willekeurig de rol van bewaker of van gevangene toebedeeld. Hoewel het de bedoeling was het experiment twee weken lang te laten duren, moest het na zes dagen worden afgebroken omdat de studenten geen onderscheid meer konden maken tussen spel en werkelijkheid. Twee gevangen waren na een zenuwinzinking afgevoerd, een gevangene was in hongerstaking, een lag non-stop te schreeuwen in de isoleercel, de overigen gaven afgestompt en apathisch gehoor aan de bevelen van de bewakers te marcheren, zich op te drukken en seksuele spelletjes te doen.
Zimbardo voelde zich schuldig dat hij niet eerder had ingegrepen en kon decennia lang geen boek over dit onderwerp schrijven. Pas toen hij in 2006 getuigendeskundige was bij het Abu Ghraib-proces voor een Amerikaanse soldaat die beschuldigd werd van martelpraktijken realiseerde hij het belang van zijn onderzoek. Zimbardo wist maar al te goed dat dit geen individuele uitwassen waren maar gewone mensen die zich door de groepsdynamiek lieten verleiden.
Het Lucifer Effect biedt een huiveringwekkend ooggetuigenverslag van de manier waarop mensen slecht gedrag kunnen rechtvaardigen en doorzetten, terwijl ze weten dat ze daarmee anderen leed berokkenen. In dit boek doet Zimbardo van dag tot dag verslag van de gebeurtenissen, waarbij hij de analogie met de gebeurtenissen in Abu Garib laat zien. Ook haalt hij andere wetenschappelijke experimenten aan, waaronder het onderzoek naar de gehoorzaamheid om iemand te elektrocuteren van zijn voormalige klasgenoot Stanley Milgram.
Auteur
Philip Zimbardo
Philip Zimbardo (New York City, 1933) was als straatschoffie in de Bronx al gefascineerd door alles waartoe een omgeving mensen kan aanzetten. Hij schopte het tot hoogleraar psychologie aan Stanford University en doceerde daarnaast aan de universiteiten van Yale, New York en Columbia. In de zomer van 1971 liet hij aan Stanford een gevangenis nabouwen voor een experiment dat hem zowel wereldberoemd als berucht zou maken. Tegenwoordig is hij directeur van het Stanford Center on Interdisciplinary Policy, Education and Research on Terrorism. In 2004 was hij getuige-deskundige voor een Amerikaanse militair die beschuldigd werd van misdaden tegen de menselijkheid in Abu Ghraib. De website www.prisonexperiment.org geeft een huiveringwekkende beeldregistratie van het experiment.
Meer over Philip ZimbardoIllustrator
Marc Suvaal
Marc Suvaal is de zelfbenoemde dinosaurus van Lemniscaat: de Marcussaurus Rex. Sinds zijn eerste boek in vaste dienst bij Lemniscaat in 2002, Het zijn en het niet, heeft hij heel veel boeken gemaakt. Vooral als typograaf/grafisch vormgever, maar af en toe ook als illustrator. Hij studeerde vormgeving aan de Academie van Beeldende Kunsten in Rotterdam en is in 1988 als vormgever in het boekenvak begonnen. Met Tangramkat van Maranke Rinck en Martijn van der Linden, waarvoor Marc de vormgeving deed, viel hij flink in de prijzen met een Zilveren Griffel en een Gouden Penseel - en het werd uitgeroepen tot een van de best verzorgde boeken van 2016!
Meer over Marc SuvaalVertaler
Rein Gerritsen
Rein Gerritsen (1959) studeerde wijsbegeerte, natuurkunde en theoretische psychologie aan de Rijksuniversiteit Utrecht. Over zijn jeugd en zijn tijd in het criminele milieu schreef Gerritsen Knock Out. De zieke ziel. Door twee en een half jaar opsluiting (inclusief 13 weken isoleercel) voor o.a. het overvallen van een bank, is Gerritsen een ervaringsdeskundige tegen wil en dank van het Nederlandse strafsysteem. Wie in de gevangenis gezeten heeft, loopt een kans van 80% daar nog eens terug te komen. Rein Gerritsen is een van de mensen die aan de goede kant van de streep bleef. Hij is al jaren actief als wetenschapsfiloof, vertaler en schrijver. Zo is hij de vertaler en inleider van Philip Zimbardo´s Het Lucifereffect. Hoe gewone mensen zich laten verleiden tot het kwaad. Gerritsen is freelance publicist, onder andere voor Filosofie Magazine, vertaler en bestuurslid van de Nederlandse Stichting voor Wijsgerig Pragmatisme. Hij is de auter van het boek in de serie Kopstukken James en de vertaler/inleider van James' boek Pragmatisme.
Meer over Rein Gerritsen