Miriam Bos

Miriam Bos (copyright Sandra Smulders)
Download portret

Biografie

Miriam Bos is bepaald geen nieuwkomer in de illustratiewereld. Haar artwork is veelgevraagd en verschijnt internationaal op puzzels, spellen, stoffen, aardewerk, kantoorartikelen en nog veel meer. Voor de Nederlandse markt illustreerde ze onder meer de kerstzegels van 2022. Met Help! Een verrassing! maakte ze haar veelgeprezen prentenboekendebuut. Dat viel in de smaak: in 2024 werd het verkozen tot Prentenboek van het Jaar. Over het vrolijke duo August en Suusje verschenen ook Cadeautje! en Lekker alleen!

Veelgestelde vragen

Waar en wanneer ben je geboren?

In 1981 in Spijkenisse.

Wat is je leukste jeugdherinnering?

Met mijn ouders en zusje ‘natte wandelingen’ maken in de half opgedroogde rivierbeddingen tijdens onze zomervakanties in Frankrijk. Dat was wandelen met onze schoenen aan, in het water, terwijl we klauterden over rotsen en af en toe ook in het water gleden. Heel spannend.

Wat deed je het liefst als kind?

Tekenen en lezen.

Als je een superkracht kon bezitten, wat zou dat dan zijn en waarom?

Ik zou wel vliegend door de tijd willen reizen, en dan wil ik ook mensen met me mee kunnen nemen.

Wat is het spannendste dat je ooit hebt gedaan?

Ik heb ooit een op hol geslagen paard gered.

Hoe ziet jouw ideale dag eruit?

Een ideale VRIJE dag is een zonnige, niet te warme dag, waarop ik met mijn man Coen een lange fietstocht maak over rustige bospaden en heiden, zonder auto’s of ander verkeer. Zo’n dag is overigens ook altijd fijn wanneer mijn ouders erbij zijn.

 

Een ideale WERKdag begint voor mij met vroeg opstaan en het belangrijkste werk in de vroege uurtjes maken, wanneer de wereld nog lekker stil is en de meeste mensen nog op één oor liggen. Ik hou van de rust om me heen; die stilte helpt me om me te concentreren. Het is een apart, maar ook wel een vredig gevoel als je weet dat mensen nog in bed liggen terwijl jij zelf al hard aan het werk bent.

Wat is jouw favoriete vakantiebestemming?

Niet te ver van huis. Ik vind het leuk om een huisje te huren in Nederland en dan lekker te fietsen en te wandelen. Ik ben niet zo gek op reizen.

Wat was vroeger je lievelingsboek?

Toen ik jonger was, ging het van: Matilda! Nee! GVR! Nee Matilda! O NEE, toch GVR! Ik kon niet kiezen tussen deze twee boeken van Roald Dahl.

Een aantal jaren later veranderde dat naar: Heksenkind. NEE! Juniper! Of eh… Heksenkind! NEE, Juniper… of toch… Beide titels zijn van Monica Furlong.

Om welk boek moest je voor het eerst huilen?

Dat weet ik niet meer zeker. Ik leende veel uit de bibliotheek als kind. Ik denk dat het stiekem een boek over Lassie was. Ken je die? Daar was vroeger ook een tv-serie van. Het ging over de avonturen van een Schotse collie die mensen redt.

Wie is je lievelingsslechterik in een boek?

Als kind vond ik mevrouw Bulstronk uit het boek Matilda van Roald Dahl zowel grappig als eng. Maar toen ik volwassen was, las ik voor het eerst over Dorothea Omber uit de Harry Potter-reeks. Ik had nog nooit eerder over zo'n gigantisch goeie slechterik gelezen. Zo’n personage waarvan je compleet gefrustreerd raakt als ze iets akeligs doet, maar waarvan het dubbel zo fantastisch is als ze uiteindelijk het onderspit delft.

Welk boek had jij wel willen illustreren?

Toen ik op de kunstacademie zat, droomde ik ervan om de boeken van Monica Furlong Heksenkind en Juniper te mogen illustreren. En die droom is in 2024 gewoon uitgekomen!

Welk boek had jij wel willen schrijven?

Daar heb ik eigenlijk nooit bij stilgestaan. Ik wil mijn eigen boeken schrijven. Dat lijkt me een beter idee.

Welk kinderboek zou jij je beste vriend cadeau doen en waarom?

Dat is afhankelijk van hun leeftijd, natuurlijk. Maar dan kom ik toch weer even terug op Heksenkind en Juniper. Dan zou dus nu De Heksenkind-trilogie zijn.

En verder zo’n beetje alle andere boeken van Lemniscaat.Een goede vriendin kocht recent nog Pluk en Pluis. De weg naar terug van Mathilde Stein voor haar dochtertje, nadat ik haar had getipt.

Wanneer wist je dat je illustrator wilde worden?

Ik riep al op heel jonge leeftijd dat ik ‘plaatjes in boeken’ wilde maken.
Mijn ouders legden me uit dat het maken van dit soort tekeningen ‘illustreren’ wordt genoemd. Vanaf dat moment wist ik dat ik illustrator wilde worden.

Hoe heb je dat aangepakt?

Ik tekende natuurlijk heel veel. Ik mocht zelfs op tekenles en ging tot mijn twaalfde elke zaterdagochtend met bus 81 naar ‘het dorp’, waar ik les kreeg van Rinus en Marty. Zij leerden me vooral om lekker te experimenteren met materialen. Ik wilde heel graag naar de kunstacademie in Rotterdam, dus ik meldde me vroeg aan en kwam tot mijn grote blijdschap door de selectie heen. Zodra ik mijn HAVO-diploma had gehaald, voelde ik me onwijs bevrijd. Ik mocht eindelijk doen wat ik al jaren écht graag wilde, en dat was leren illustreren. Na de academie duurde het echter nog een tijdje voordat ik echt voet aan de grond kreeg, maar ik ben koppig en wil mezelf verbeteren en graag nieuwe dingen blijven proberen en maken.

Wanneer wist je dat je schrijver wilde worden?

Ik realiseerde me pas echt dat ik als auteur gezien werd toen ik het op een boekenwebsite zag staan. Toen stond er ‘Auteur en Illustrator: Miriam Bos’. En dat was verwarrend, want ik zie mezelf eerst als illustrator, en nog steeds voel ik me niet helemaal auteur. Gek hè?

Hoe heb je dat dan aangepakt?

Ehhhhmmm…
Eh…
Nou ja... ik wilde al jaren heel graag een prentenboek maken. Ik maakte Help! Een verrassing! toen ik een masterclass van Mark Janssen volgde. Ik zat toen al een tijdje in een dip qua werk. Ik zat vast met mijn stijl, en vond dat ik zowel letterlijk als figuurlijk ‘los’ moest komen. Eigenlijk was ik nog aan het herstellen van een burn-out, en ik wilde de tijd heel graag benutten om aan mijn boek te werken. Alsof het magie was, zag ik precies op het juiste moment een berichtje voorbijkomen dat Mark een kinderboek-masterclass zou geven. Ik kende Mark persoonlijk en dacht: volgens mij wordt dat heel leuk en leerzaam. De personages August en Suus had ik toen, inclusief hun namen, al redelijk goed in mijn hoofd zitten. Ik wist al hoe ze eruit zouden kunnen zien, want ik had ze al heel vaak getekend. Daarnaast had ik al wel een vaag concept in mijn hoofd met de thema’s angsten en de vriendschap tussen die twee. Maar het schrijven en illustreren lukte gewoon niet. Ik zat vast en hield mezelf met mijn burn-out zelfs nog meer tegen.
Mark gaf me de schop onder de kont die het balletje aan het rollen bracht. Zijn enthousiasme, vertrouwen en geloof in mijn verhaal gaf me meer zelfvertrouwen en dat zorgde ervoor dat ik dit keer doorzette en het ook echt afmaakte. Aan het einde van het jaar had onze hele groep een goed boekconcept om te presenteren aan een aantal uitgeverijen. En tot mijn grote vreugde koos mijn favoriete uitgeverij, Uitgeverij Lemniscaat, uiteindelijk voor mij. Daar ben ik nog steeds heel blij om en dankbaar voor.

Waar krijg je inspiratie van?

O, van alles. Dat kunnen oude herinneringen zijn, woordgrapjes, dingen die ik in en om me heen zie gebeuren, de natuur, de dieren, de gekke vogels en eekhoorn in onze tuin, en ga zo maar door.

Heb je een voorbeeld (een persoon of een boek)?

Nee, niet echt. Natuurlijk laat ik me wel inspireren door illustraties van collega’s of van schrijvers, maar ik kan zo snel niet één naam noemen.

Heb je een ritueel als je begint met illustreren of schrijven?

Ja, een tapdansje! Nee, grapje. Ik denk dat het theezetten is. Maar… eigenlijk zet ik altijd wel thee, dus ik weet niet of dat telt.

Heb je weleens een illustrator- of schrijversblok gehad? Wat heb je gedaan om eruit te komen?

Ja, dat heb ik weleens gehad, zelfs met mijn korte prentenboekverhalen. Wat mij helpt is erop uitgaan op de fiets, of een héééle lange wandeling maken. Dan gaat het bloed lekker snel door je hersenen stromen, en dan komen de beste ideetjes naar boven borrelen. Het liefst neem ik een route die ik al op mijn duimpje ken, en eh... zonder te veel verkeer als het kan. Anders ben ik te veel bezig met opletten waar ik ook alweer heen moet, of moet ik steeds zorgen dat ik niet van mijn sokken gereden word in het verkeer. Een rechttoe rechtaan route is voor mij perfect. Dan hoef ik niet zo na te denken over mijn bestemming en kan ik me beter concentreren op het probleem. Soms denk ik zelfs even helemaal niets en bubbelt er vanzelf iets omhoog. Heel gek, maar wel heel fijn.
Voor Help! Een verrassing! zat ik op een gegeven moment erg vast in het uitwerken van alle details. Ik wist dat August een aantal dingen had waar hij heel bang voor was, maar ik moest nog goed nadenken hoe ik dat wilde beschrijven, en vooral ook verbeelden. Uiteindelijk kwamen er in het boek per illustratie maar een paar korte zinnen te staan, maar voordat ik het zo simpel kon verwoorden heb ik dus eerst wel 30 km heen en weer moeten fietsen tussen Apeldoorn en Deventer.

PS Het waaide hard en ik had toen nog GEEN elektrische fiets, hijg! Goeie workout!

Wat is het raarste verhaal waaraan je ooit hebt gewerkt waar je niks mee hebt gedaan?

Een verhaal over een kip die zich vermomt. Het wordt een heel bizarre verkleedpartij. Ik heb er nog wel ideetjes voor, dus wie weet ga ik het toch nog eens afmaken.

Wat is het tofste dat je hebt meegemaakt als illustrator en/of schrijver?

Dat mijn boek Help! Een verrassing! in 2024 zowaar tot Prentenboek van het Jaar werd uitgeroepen door de CPNB. Het stond toen centraal tijdens de Nationale Voorleesdagen en werd door allemaal bekende Nederlanders voorgelezen. Er kwam zelfs een knuffeltje van August de Vos! Dat was heel verrassend (hellup!) en onwerkelijk, maar ook wel heel bijzonder en mooi. Dat zal ik nooit vergeten.
Maar wat ik daarna stiekem toch het allertofste vond is dat De Sebastiaan een liedje voor mijn boek ging maken, en daar hebben hij en ik samen een nogal chaotische, maar superleuke videoclip voor opgenomen. Pas op! Niet luisteren! Voor je het weet heb je een echte oorwurm te pakken! (Voor alle kinderen die de dupe waren: Sowwy! Not sowwy, hehe.)

Waar wil je ooit nog een boek over maken?

Ik wil heel graag een jeugdboek schrijven en illustreren met een avontuur voor kinderen rond de 10-12 jaar oud. Sterker nog: Ik ben daar al druk mee bezig geweest en ik heb daar zelfs al meerdere hoofdstukken voor geschreven. Maar toch… of dat boek er ooit echt gaat komen weet ik nog niet zeker. Ik merk dat ik het steeds naar de achtergrond schuif, en dan komt zo’n boek niet bepaald af, hè? Ik realiseer me trouwens heus wel dat ik niet echt inhoudelijk antwoord geef op de vraag. Maar dat komt omdat ik het nog niet wil verklappen.

Van alles wat je hebt meegemaakt en bereikt als schrijver/illustrator, waar ben je het meest trots op?

Ik vind het steeds weer opnieuw zó bijzonder hoe mijn boeken omarmd worden door het basisonderwijs. Er zijn veel fantastische juffen en meesters die mijn boeken verwerken in hun lessen. Er zijn speciale lesprogramma’s bedacht, en mijn boeken worden (onder andere in bibliotheken) ingezet om het lezen bij kinderen te stimuleren. Daarnaast zijn er zelfs een aantal theatershows voor de jongsten gemaakt. Dit alles voelt echt als een grote eer.

Als je lezers één ding meenemen na het lezen van je boeken, wat zou je graag willen dat dat is?

Wees lief voor jezelf en voor elkaar. Je mag zijn wie je bent, en dat mag een ander dus ook.

Bekijk alle makers

Benieuwd naar de auteurs, illustratoren en vertalers die verbonden zijn aan Uitgeverij Lemniscaat? Wij stellen ze graag aan je voor!