De Essais van de Franse filosoof Michel de Montaigne (1533 – 1592) hebben in vier en een halve eeuw niets aan zeggingskracht en relevantie verloren. Dat concludeert historicus en schrijver Jeroen Lutters, die een inspirerend en toegankelijk boek schreef over Montaigne als pedagoog. Hoe word je een goede leraar? In ieder geval niet door een leerling gedachteloos informatie te laten stampen.

Aan het prille begin van de moderne tijd waarschuwt Montaigne al voor een onderwijssysteem waarin leerlingen allemaal dezelfde geestdodende lesjes moeten volgen. Juist de verwondering en de creativiteit van zowel de leraar als de leerling zouden in het onderwijs centraal moeten staan. Of zoals Montaigne het formuleerde: ‘Misschien kun je best geleerd zijn door de geleerdheid die je bij een ander vindt, maar wijs kun je alleen maar zijn door de wijsheid die je uit jezelf haalt.’

Naast de reis die Jeroen Lutters in zijn boek onderneemt langs de ideeën van Montaigne probeert hij, ondanks de coronabeperkingen, ook de torenkamer van het Château de Montaigne in het plaatsje Saint-Michel-de-Montaigne te bezoeken, waar de Essais vierhonderdvijftig jaar geleden tot stand kwamen. Uiteindelijk lukt dat en staat Lutters op de plek waar Montaigne zich terugtrok uit het publieke leven om te werken aan zichzelf als een kunstenaar aan een sculptuur. In dit boek lezen we hoe wij dat allemaal kunnen doen.