Mark Janssen

Biografie

Mark Janssen studeerde aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Maastricht. Hij illustreert voor zowel kinderen als volwassenen en werkte al aan meer dan vijfhonderd boeken mee. Bij Lemniscaat verschenen onder meer zijn eigen prentenboeken Eiland, Stop! Monsters!, Dromer en het prachtige Thuis.

www.mark-janssen.nl

Interview met Mark Janssen

Waar en wanneer ben je geboren?

Ik ben op 24 juli 1974 geboren in Eijsden, het meest zuidelijke dorpje van Nederland. Daar waar de Maas ons land binnenkomt en waar aan de zuidelijke grens met België al Frans wordt gesproken.

Wat is je leukste jeugdherinnering?

Ik wil het graag wat breder trekken; mijn leukste herinnering is de hele periode van kleuter- tot en met basisschool. Die was namelijk heel simpel en lichtvoetig, in de beslotenheid van een Zuid-Limburgs dorpje in de jaren 70 en 80. Precies wat ik nodig had.
Ik had een paar vriendjes met wie ik rondhing. Te voet of met onze fietsen struinden we het hele dorp af en we hingen wat rond op de veldjes voor onze huizen. Maar daarnaast was ik ook heel graag op mezelf. Heerlijk in mijn eigen cocon, tekenen. Ik liep elke ochtend met mijn beste vriend naar school en terug. We stroopten de mouwen van onze jassen op, want Michael Jackson deed dat ook met zijn rode leren jasje in ‘Thriller’. Het leven was simpel en daardoor fijn.

Wat deed je het liefst als kind?

Tekenen! Ik kan de lichte dwang van mijn moeder nog herinneren als vriendjes aanbelden en aan mijn moeder vroegen of ik buiten kon komen spelen... ‘Mark, kom je even?’ riep ze dan van beneden.
‘O nee,’ dacht ik. ‘Nu even niet. Laat me gewoon lekker met rust en verder tekenen!’

Als je een superkracht kon bezitten, wat zou dat dan zijn, en waarom?

Ik denk dat we allemaal inzien dat het op sommige vlakken nog steeds vreselijk misgaat in de wereld. Het ‘wij’ tegen ‘hen’ gevoel is iets wat vreselijke vormen aan kan nemen als je werkelijk gelooft dat de ander echt anders is dan jij. In het groot is het ‘Rusland tegen de wereld’, ‘de republikeinen tegen de democraten’, links tegen rechts’, maar ook tot in de meest kleine kring gaat dat door. Mijn superkracht lost dat op; we are one!

Wat is het spannendste dat je ooit hebt gedaan?

Wielrennen is een andere hobby van me. Ik heb al heel snelle afdalingen gedaan in het hooggebergte, tot wel 90 km/uur. Dan besef je dat je op de toppen van je kunnen AAN moet staan. Verder vond ik een aantal jaren geleden de verre reizen (naar Nepal en China, Colombia en Mexico) best wel spannend, maar door het meer te doen, komt er gewenning! Ik maak binnenkort een soloreis door India!

Hoe ziet jouw ideale dag eruit?

De ideale dag is een mooie zomerdag die begint met twee uurtjes in de natuur sporten, daarna heerlijk lunchen en dan moet er zeker iets bij met lieve en leuke mensen ontmoeten en dan nog iets met prentenboeken, illustreren, lachen en een glas prosecco ter afsluiting van de dag! Niets meer aan doen!

Wat is jouw favoriete vakantiebestemming?

Dat verschilt nogal! Voor een verdiepende ‘vakantie’ ben ik verliefd geworden op Zuidoost-Azië; met driemaal Nepal en binnenkort tweemaal India in de afgelopen jaren. Voor een sportieve en/of luie vakantie: Italië. Als je je ergens thuis voelt, dan is het heel fijn. Toch?

Wat was vroeger je lievelingsboek?

Ik beken het maar gelijk: ik heb vroeger heel weinig gelezen! Er waren echter wél altijd boeken om me heen. Prentenboeken, encyclopediën, non-fictieboeken en stripboeken. Met veel beeldmateriaal. Ik weet nu dat je als beelddenker geboren wordt.
Ik heb vroeger één handgetekende encyclopedie verslonden en stukgelezen; die over het dierenleven op de Galapagos-eilanden; over monsterlijke leguanen en reuzenschildpadden. Ik smulde ervan!

Oom Willibrord en Koning van Katoren van Jan Terlouw zijn boeken waarvan ik me wel kan herinneren dat ik ze met veel plezier heb gelezen – overigens ben ik wel eerst verleid door de omslagen!

Om welk boek moest je voor het eerst huilen?

Het spijt me! Er is geen enkel boek dat me tot tranen toe bewogen heeft, terwijl ik dat wel heel sterk met muziek kan hebben.

Wie is je lievelingsslechterik in een boek?

Over het algemeen: de slechterik met het hart op de goede plek!

Welk boek had jij wel willen illustreren?

Tot nu toe heb ik niet het gevoel dat er iets langs mijn neus is gegaan. Alles wat bij mij past en binnen mijn creatief kunnen en vermogen ligt, heb ik gedaan.
Je zou misschien om twee redenen heel graag een ‘ander’ boek geïllustreerd willen hebben: om het succes dat het behaald heeft of omdat het verhaal je in bijzondere mate aanspreekt.
Als we het over verkoopcijfers hebben, had ik de omslagen van de Harry Potter-boeken best wel willen tekenen, hoewel de verhalen mij niet zo aanspreken. Maar dat gevoel zou ik voor één keer professioneel aan de kant geschoven hebben, haha!
Verder ben ik ontzettend blij dat ik mijn eigen boeken heb geïllustreerd! Dat klinkt raar, maar er is eigenlijk maar één iemand die dat het beste kan als je zelf een verhaal hebt geschreven: dat ben je zelf.

Welk kinderboek zou jij je beste vriend cadeau doen en waarom?

Je beste vriend geef je natuurlijk alleen maar het beste van jezelf. Hoe geweldig is het dan als ik een eigen prentenboek geef!

Wanneer wist je dat je illustrator wilde worden?

Op de Kunstacademie in Maastricht, in het tweede en derde leerjaar, kwam ik er langzaam maar zeker achter dat het illustreren van verhalen wel heel erg leuk was.

Het creëren van eigen werelden is echt heel bijzonder.

Hoe heb je dat aangepakt?

Ik verlegde mijn focus van grafisch ontwerp, waar ik helemaal niet zo goed in bleek te zijn als ik zelf dacht, naar illustratie. We kregen les van Gouden Penseelwinnares Willemien Min en ondernamen uitstapjes naar Amsterdam, waar we atelierbezoeken deden. Ik herinner me nog de bliksemschicht in mijn hoofd toen we op bezoek waren in het atelier van tekenaars Philip Hopman en Alex de Wolf aan de Amsterdamse grachten: DIT WIL IK OOK! 

Waar krijg je inspiratie van?

Ik merk dat het heel belangrijk voor me is om in een goede werkflow te zitten. Mijn gevoel moet goed zijn; dan zit ik duidelijk in een opwaartse spiraal waarbij inspiratie als het ware naar me toe komt. Opeens een goed idee. Plotseling gebeurt er iets onverwachts in een illustratie... De optimale omstandigheden daarvoor zijn rust in mijn hoofd, geen al te strakke deadlines en een lijf dat goed voelt.

Inspiratiebronnen kunnen reizen zijn of mijn jeugdfascinatie voor dinosauriërs, of mijn jeugd als Dromer, en Elthon Johns popsong Rocketman is een inspiratie geweest voor mijn prentenboek Thuis!

Heb je een voorbeeld (een persoon of een boek)?

Nee, nu niet meer. Ik probeer immers steeds meer mezelf te zijn en dat is al moeilijk genoeg. Daar heb ik juist geen afleiding of voorbeelden van buitenaf bij nodig. Tijdens de kunstacademieperiode was ik wel zwaar fan van het werk van Lisbeth Zwerger. Haar beelden zijn heel poëtisch en ze tovert met aquarel. Het komt daardoor dat ik nu nog steeds veel met aquarel werk.

Heb je een ritueel als je begint met schrijven?

Vooral een ritueel in mijn hoofd: ik begin pas met schrijven of illustreren aan een nieuw boek als het potje in mijn hoofd overloopt. Dan is er een opstapeling van goede ideeën met een uitkristallisatie en dat moet er op een gegeven moment echt uit. Ik moet dan overstappen op schetsen of schrijven op papier om zaken concreet uit mijn hoofd te halen. Pas als dat is gebeurd, kan ik het loslaten. Dat is steeds een ritueel!

Heb je weleens een illustratorsblok gehad? Wat heb je gedaan om eruit te komen?

Nee, ik heb nooit een zwaar illustrators- of schrijversblok gehad; al is het wel zo dat ik ook gewoon rustig moet wachten tot nieuwe ideeën zich aandienen. Die vallen niet constant uit de lucht, hoor.
Ik weet ondertussen wel dat als ik niet te veel forceer, kleine ideetjes zich altijd wel aandienen en die kunnen uitgroeien tot heel gedegen prentenboekconcepten.

Voorwaarde is wel dat ik heel veel tijd heb om eraan te werken; in te drukke periodes kom ik niet toe aan het uitwerken van nieuwe ideeën.

Wat is het raarste verhaal waar je ooit aan hebt gewerkt, waar je niks mee hebt gedaan?

Ik hoop mijn volgende prentenboek het allervreemdste te gaan maken! In het verleden heb ik namelijk niet al te veel te maken gehad met hele bizarre verhalen of experimentele concepten. Ik heb er eigenlijk wel veel zin in! Even weer wat anders!

Wat is het tofste dat je hebt meegemaakt als illustrator?

Een aantal zaken die in elkaars verlengde liggen: om te beginnen de waardering die ik internationaal krijg. Ik ben actief op social media en ik merk aan de respons dat mijn werk enorm gewaardeerd wordt in het buitenland, door een breed volgerspubliek.
Dat stimuleert natuurlijk enorm en vergroot het zelfvertrouwen om te blijven doen wat ik nu doe. Daarnaast heb ik door mijn boeken al mooie reizen mogen maken op uitnodiging van buitenlandse uitgevers. Maar alles is begonnen in 2016, toen ik het roer duidelijk heb omgegooid in mijn carrière, door eigen werk te maken. Niets gebeurd was mijn debuut en daarmee heb ik een start gemaakt die heel goed is uitgevallen.

Waar wil je ooit nog een boek over maken?

Misschien ga ik langzaamaan steeds meer boeken bedenken met meer verdieping in de thema’s. Boeken die voor kinderen geschikt zijn, maar ondertussen ook heel waardevol zijn voor volwassenen.

Ik vind het heerlijk om me te ontwikkelen. Om de lezer te blijven verrassen. Waar dat naartoe leidt, dat weet ik niet, en daarom weet ik ook zeker niet welk boek ik ooit nog wil maken!

Van alles wat je hebt meegemaakt en bereikt als illustrator, waar ben je het meest trots op?

Dat ik een onafhankelijk en zelfstandig bestaan heb opgebouwd met datgene wat ik het allerliefste doe. Dat ik de vrijheid heb om al mijn ideeën en concepten uit te voeren, zonder enige vorm van belemmering. Dat mensen dat interessant en inspirerend genoeg vinden om mijn boeken aan te schaffen, dat geeft een waanzinnig fijn gevoel! Daar ben ik heel trots op, maar ook heel dankbaar voor.

Als je lezers één ding meenemen na het lezen van je boeken, wat zou je graag willen dat dat is?

Dat ze geraakt worden. Dat de energie die ik in het concept, het verhaal en de illustraties heb gestoken, gevoeld wordt. Dat kan betekenen dat ze de ene keer heel veel plezier hebben, en er de andere keer troost en steun in vinden.

Als dat gebeurt, ben ik een gelukkig mens.

Bekijk alle makers

Benieuwd naar de auteurs, illustratoren en vertalers die verbonden zijn aan Uitgeverij Lemniscaat? Wij stellen ze graag aan je voor!